Wat is schijnzelfstandigheid? Advies bij Wet DBA
De term ‘schijnzelfstandigheid’ is de laatste jaren steeds vaker in het nieuws. Maar wat is schijnzelfstandigheid nu precies? En wat zijn de gevolgen als je als zelfstandige of zzp’er in een verkapt dienstverband werkt? Saskia Kapper, CCO bij Hero, legt uit wat schijnzelfstandigheid is en hoe je het voorkomt.
Schijnzelfstandigheid: de definitie
Schijnzelfstandigheid ontstaat wanneer een zzp’er contractueel zelfstandig is, maar in de praktijk als werknemer werkt. Er is dan wel een opdrachtcontract, maar de samenwerking lijkt meer op een arbeidsovereenkomst.
Saskia Kapper licht toe: “Op het moment is er veel onzekerheid en onduidelijkheid over wanneer iemand schijnzelfstandig is en werkt onder een verkapt dienstverband. Het is daarom belangrijk om dit goed te checken. Een voorbeeld van een verkapt dienstverband is bijvoorbeeld wanneer zzp’ers in de horeca vaste dagen draaien, onder leiding en toezicht en kernactiviteiten uitvoeren, zoals barwerk of bediening.”
Hoe herken je schijnzelfstandigheid?
Er zijn een aantal kenmerken die kunnen wijzen op schijnzelfstandigheid.
De kenmerken:
- De zzp’er werkt voornamelijk of uitsluitend voor één opdrachtgever.
- De zzp’er is verplicht om opdrachten van de opdrachtgever te accepteren.
- De zzp’er werkt volgens vaste werktijden en op een vaste locatie (bij de opdrachtgever).
- De zzp’er ontvangt een vast bedrag per uur of per maand, in plaats van een prijs per opdracht.
- De zzp’er heeft geen eigen bedrijfsmiddelen en gebruikt die van de opdrachtgever.
- De zzp’er loopt geen ondernemersrisico en heeft geen echte vrijheid om zelfstandig te werken.
De gevolgen van schijnzelfstandigheid
Schijnzelfstandigheid brengt risico’s met zich mee voor zowel de zzp’er als de opdrachtgever.
Gevolgen verkapt dienstverband voor de zzp’er:
- Terugdraaien IB-aangifte.
- Afwijzen aftrekposten.
- Aanslag werknemerspremies.
- Je kunt te maken krijgen met een naheffing van de Belastingdienst, omdat je ten onrechte geen loonheffingen hebt betaald.
Gevolgen verkapt dienstverband voor de opdrachtgever:
- Je kunt te maken krijgen met een naheffing van de Belastingdienst, omdat je ten onrechte geen werkgeverslasten hebt afgedragen.
- Je kunt de professional ineens in dienst hebben als werknemer, waarbij de werknemer dan recht heeft op totale pakket arbeidsvoorwaarden, vakantiegeld, transitievergoeding en ontslagbescherming geniet.
Wet DBA en de handhaving van schijnzelfstandigheid
De Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie) is sinds 2016 bedoeld om schijnzelfstandigheid tegen te gaan, maar bleek in de praktijk onduidelijk. Vanaf 1 januari 2025 voert de Belastingdienst strengere controles uit. Daarbij ligt de nadruk niet alleen op wat er op papier staat, maar vooral op de feitelijke samenwerking tussen zzp’ers en opdrachtgevers.
Hoe voorkom je schijnzelfstandigheid?
Zowel zzp’ers als opdrachtgevers kunnen actie ondernemen om schijnzelfstandigheid te vermijden:
Acties:
- Werk met een modelovereenkomst: Zorg dat de samenwerking duidelijk is vastgelegd.
- Blijf consistent: De praktijk moet overeenkomen met wat in het contract staat.
- Check zelfstandigheid: Zorg dat zzp’ers voldoen aan de kenmerken van echte zelfstandigen en werk conform de vastgelegde afspraken.
Onze oplossingen
Interim bemiddeling
Hero bemiddelt zzp’ers en gedetacheerden zodat opdrachtgevers zonder risico op schijnzelfstandigheid professionals vinden die voldoen aan de Wet DBA.
Zelfstandigen verloning
Bij zelfstandigenverloning word je als zzp’er verloond door Hero. Je blijft zelfstandig, maar Hero zorgt voor de afdracht van belastingen en premies.
Project detachering
Bij projectdetachering komen professionals op Hero’s loonlijst, waardoor ze 100% Wet DBA-proof werken met alle zekerheden van een dienstverband.
Hero helpt!
Hero zorgt dat zzp’ers en opdrachtgevers moeiteloos volgens de Wet DBA werken. Van DBA-checks en juridisch advies tot contractbeheer, detachering en MSP-oplossingen: wij bieden een passende aanpak. Meer weten? Laat je gegevens achter, en we nemen contact met je op!
Lees meer over Wet DBA 2025
Lees meer over onze artikelen en blijf op de hoogte.
Saskia Kapper
Dit artikel is gemaakt in samenwerking met Saskia Kapper. Als CCO is Saskia al 15 jaar werkzaam bij Hero. Daarnaast is Saskia is daarnaast voorzitter van Bovib, de branchorganisatie voor intermediairs en brokers, waarin ze haar kennis deelt over de kwaliteit en uitvoerbaarheid van nieuwe wet- en regelgeving.
Aan de slag met een van onze oplossingen?
Voorkom boetes en ga snel aan de slag. Hero staat klaar om je te adviseren en de oplossing te implementeren.
Meer weten over Hero?
Neem contact met ons op via:
+31 (0) 85 222 1999
Wil je ons een open sollicitatie sturen?
Voor iedereen die geen idee heeft wat Hero doet, maar dat wél graag wil weten, hebben wij een speciale website ontwikkeld waarbij wij onze dienstverlening simpel uitleggen: Hero for Dummies